Soạn văn bài Nếu cậu muốn có một người bạn giúp chúng ta hiểu rõ ý nghĩa sâu sắc của tình bạn và cách tạo dựng mối quan hệ bạn bè chân thành, bền vững. Qua bài học này, các em sẽ được hướng dẫn chi tiết cách phát triển kỹ năng giao tiếp, đồng cảm và giữ gìn tình bạn điều vô cùng cần thiết trong cuộc sống hiện đại.
Trước khi đọc
Câu 1 trang 21 SGK Ngữ văn 6 tập 1
Cảm xúc: Vui vẻ, tin cậy, thoải mái, biết ơn.
Lý do: Hợp tính, hiểu nhau, luôn ủng hộ và chia sẻ.
Câu 2 trang 21 SGK Ngữ văn 6 tập 1
Chúng em quen nhau khi học chung lớp/tham gia cùng một hoạt động. Ban đầu chỉ là bạn bè bình thường, sau đó nói chuyện nhiều hơn, thấy hợp nhau rồi dần thân thiết.
Đọc văn bản
Theo dõi SGK Ngữ văn 6, tập 1, trang 21
Cuộc trò chuyện giữa hoàng tử bé và chú cáo diễn ra khi hai nhân vật này lần đầu tiên gặp mặt và còn xa lạ với nhau.
Theo dõi trang 21, SGK Ngữ văn 6, tập 1
Từ “cảm hóa” được lặp lại đến 15 lần xuyên suốt cuộc trò chuyện giữa hoàng tử bé và cáo, từ đầu đến cuối đoạn văn.
Theo dõi trang 23, SGK Ngữ văn 6, tập 1
Chú cáo có những cảm nhận khác biệt:
- Những âm thanh bước chân của người khác làm cáo sợ hãi và ẩn mình, trong khi bước chân của hoàng tử bé lại mang âm hưởng như bản nhạc, khiến cáo muốn bước ra khỏi hang.
- Ban đầu, cánh đồng lúa mì không để lại ấn tượng gì trong cáo. Nhưng nếu được cảm hóa, cáo sẽ nhớ đến mái tóc vàng óng của hoàng tử bé mỗi khi nhìn thấy đồng lúa.
Theo dõi trang 23, SGK Ngữ văn 6, tập 1
Họ bắt đầu bằng việc ngồi cách nhau một khoảng, không trò chuyện mà chỉ lặng lẽ quan sát. Theo thời gian, họ dần xích lại gần nhau hơn.
Theo dõi trang 24, SGK Ngữ văn 6, tập 1
Chính bông hồng của hoàng tử bé đã khiến cậu thay đổi — cậu đã được cảm hóa bởi tình cảm dành cho bông hồng ấy.
Theo dõi trang 24, SGK Ngữ văn 6, tập 1
Những điều quan trọng thường không thể nhìn thấy bằng mắt thường.
Chính khoảng thời gian mà ta dành cho bông hồng mới làm nó trở nên đặc biệt.
Ta phải có trách nhiệm với bông hồng của mình…
Sau khi đọc
Câu 1 trang 26 SGK Ngữ văn 6, tập 1
Hoàng tử bé đến từ một hành tinh xa xôi, vừa đặt chân đến Trái Đất thì phát hiện rằng bông hồng của mình không phải là duy nhất, điều này khiến cậu buồn bã. Cùng lúc đó, chú cáo xuất hiện trong tình trạng sợ hãi vì đang bị săn đuổi.
Câu 2 trang 26 SGK Ngữ văn 6, tập 1
Trong đoạn trích, từ “cảm hóa” được lặp lại tới 15 lần.
Qua lời của cáo, có thể hiểu “cảm hóa” là quá trình xây dựng tình cảm, dành thời gian bên nhau để hiểu nhau và dần trở nên thân thiết.
Câu 3 trang 26 SGK Ngữ văn 6, tập 1
Cáo mong được làm bạn với hoàng tử bé vì cảm nhận được sự thân thiện, lịch thiệp và gần gũi – điều mà cậu bé khác biệt hoàn toàn so với những người mà cáo từng gặp.
Câu 4 trang 26 SGK Ngữ văn 6, tập 1
Nếu được hoàng tử bé cảm hóa, cuộc sống của cáo sẽ có sự thay đổi rõ rệt: tiếng bước chân của hoàng tử bé sẽ trở nên thân quen như giai điệu vui tươi khiến cáo muốn ra khỏi hang, và đồng lúa mì sẽ gợi nhớ đến mái tóc vàng óng của cậu.
Điều đó cho thấy tình bạn mang lại ánh sáng, sự ấm áp và ý nghĩa cho cuộc sống.
Câu 5 trang 26 SGK Ngữ văn 6, tập 1
Khi phải chia tay hoàng tử bé, cáo buồn đến mức muốn khóc; màu vàng của lúa mì giờ đây khiến cáo thấy ấm áp và thân thuộc vì gắn với ký ức về người bạn nhỏ.
Tuy vậy, cáo không hối tiếc vì đã kết bạn. Ngược lại, nhờ tình bạn ấy, cáo không còn cô độc và đơn điệu nữa, mà trở nên rạng rỡ hơn trong tâm hồn.
Câu 6 trang 26 SGK Ngữ văn 6, tập 1
Hoàng tử bé nhắc lại lời cáo để ghi nhớ:
- Những điều quan trọng nhất không thể nhìn thấy bằng mắt thường.
- Thời gian mình dành cho bông hồng chính là điều làm nó trở nên quý giá.
- Mình có trách nhiệm với bông hồng của mình.
Câu nói ấy khiến em nhận ra rằng để thực sự hiểu và trân trọng một điều gì đó, con người cần dùng trái tim để cảm nhận – chứ không chỉ đánh giá bằng những gì mắt thấy.
Câu 7 trang 26 SGK Ngữ văn 6, tập 1
Tác phẩm giúp em nhận ra rằng để xây dựng một tình bạn đẹp, chúng ta cần sự kiên trì, chân thành, biết quan tâm và dành thời gian để thực sự hiểu nhau.
Viết kết nối với đọc
Cáo con đứng lặng lẽ giữa khu rừng bao la, lòng trào dâng một nỗi buồn man mác. Dù đã bao mùa lá rụng trôi qua kể từ ngày lạc mẹ, hình ảnh người mẹ hiền từ vẫn luôn ẩn hiện trong tâm trí nó. Cáo nhớ da diết hơi ấm, mùi hương quen thuộc và vòng tay ôm ấp ngày nào. Mỗi khi thấy những đàn thú khác quây quần bên mẹ, một nỗi cô đơn, trống vắng lại len lỏi trong tim. Dù đã học cách tự lập và mạnh mẽ sinh tồn, sâu thẳm trong cáo vẫn là một khao khát cháy bỏng, một hy vọng mong manh về ngày được đoàn tụ. Cáo tự hỏi, liệu mẹ có còn nhớ đến mình, liệu có cơ hội nào để chúng gặp lại nhau giữa cuộc đời rộng lớn này không?
Tình bạn là món quà quý giá, cần được vun đắp bằng sự chân thành, tôn trọng và thấu hiểu. Qua bài học “Nếu cậu muốn có một người bạn,” chúng ta nhận ra rằng muốn có bạn tốt, trước hết phải biết làm bạn tốt. Hãy trân trọng và giữ gìn những người bạn thật sự trong cuộc đời, bởi đó chính là nguồn động lực và niềm vui không thể thiếu trên hành trình trưởng thành của mỗi người.
