Bạn đang cần soạn bài Yêu và đồng cảm lớp 10 (Kết nối tri thức) thật nhanh, thật chất? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm gọn kiến thức trọng tâm, trả lời câu hỏi SGK ngắn gọn, dễ hiểu, đúng trọng tâm. Cùng khám phá bài học về tình yêu thương và sự đồng cảm trong cuộc sống qua lăng kính văn học hiện đại nhé!
Trước khi đọc
Câu 1 trang 77 Ngữ văn lớp 10 KNTT tập 1
Sự đồng cảm là khả năng thấu hiểu, sẻ chia, quan tâm và giúp đỡ lẫn nhau giữa con người trong cuộc sống, thể hiện sự tôn trọng và tình yêu thương đối với người khác.
Câu 2 trang 77 sgk Ngữ văn lớp 10 KNTT
Khi thưởng thức một tác phẩm nghệ thuật, tôi thường cảm thấy khâm phục và suy ngẫm về những giá trị mà tác phẩm muốn truyền tải.
Đọc văn bản
Câu 1. Tác giả mở đầu bài viết bằng một câu chuyện, điều đó gây được ấn tượng gì với bạn?
Mở đầu bằng một câu chuyện giúp thu hút sự chú ý của người đọc, khơi gợi sự tò mò và khiến họ muốn khám phá ý nghĩa sâu xa được tác giả truyền tải phía sau.
Câu 2. Tác giả phục chú bé vì sự chăm chỉ hay vì điều gì khác?
Tác giả không chỉ ngưỡng mộ sự chăm chỉ của chú bé mà còn cảm phục tấm lòng đồng cảm sâu sắc mà chú thể hiện.
Câu 3. Góc nhìn riêng về sự vật được thể hiện thế nào ở những người có nghề nghiệp khác nhau?
Trước một gốc cây, mỗi người với nghề nghiệp khác nhau sẽ có cách nhìn nhận riêng: nhà khoa học quan sát tính chất và trạng thái của cây, người làm vườn cảm nhận sức sống của nó, thợ mộc chú ý đến chất liệu, còn họa sĩ lại quan tâm đến dáng vẻ. Ba người đầu tiên nhìn cây với mục đích thực tiễn, còn họa sĩ chỉ đơn thuần thưởng thức vẻ đẹp của nó mà không đặt nặng đến công dụng hay giá trị vật chất.
Câu 4. Phải chăng sự đồng cảm là một phẩm chất không thể thiếu ở người nghệ sĩ?
Đồng cảm là yếu tố quan trọng đối với một người nghệ sĩ. Nếu chỉ tập trung vào kỹ thuật mà thiếu sự đồng cảm, nghệ sĩ khó có thể tạo ra những tác phẩm giàu cảm xúc. Nhờ có sự đồng cảm, người nghệ sĩ mới có thể thấu hiểu và truyền tải những giá trị tinh thần sâu sắc vào tác phẩm của mình.
Câu 5. Trong sáng tạo nghệ thuật, sự đồng cảm được biểu hiện như thế nào?
Trong nghệ thuật, sự đồng cảm không chỉ hướng đến con người mà còn lan tỏa đến cả thế giới tự nhiên và vạn vật xung quanh. Trong mắt người nghệ sĩ, mọi sự vật đều có linh hồn, đều biết vui buồn như con người. Nghệ sĩ cần mở rộng trái tim, thấu hiểu và hòa mình vào sự sống của vạn vật. Chỉ khi cảm nhận được nhịp đập của thế giới xung quanh, nghệ sĩ mới có thể sáng tạo nên những tác phẩm chân thực và giàu cảm xúc.
Câu 6. Người sáng tạo nghệ thuật học được ở trẻ em những điều gì?
Trẻ em có khả năng đồng cảm tự nhiên và sâu sắc hơn người lớn. Không chỉ quan tâm đến con người, các em còn thấu hiểu và yêu thương cả động vật, cây cỏ, chim muông… Trẻ em nhìn thế giới bằng ánh mắt trong sáng, chú ý đến những điều nhỏ bé mà người lớn thường bỏ qua. Chính sự quan sát tinh tế và tâm hồn nhạy cảm ấy là điều mà những người làm nghệ thuật có thể học hỏi để làm giàu thêm cảm xúc và tư duy sáng tạo của mình.
Sau khi đọc
Câu 1 trang 81 sgk Ngữ văn 10 KNTT tập 1
Những đoạn văn nói về trẻ thơ và tuổi thơ: đoạn 1, 5, 6.
Những câu đề cập đến trẻ thơ:
+ Trẻ em phần lớn có tấm lòng đồng cảm sâu sắc.
+ Các em không chỉ đồng cảm với con người mà còn tự nhiên thấu hiểu vạn vật xung quanh như chó, mèo, hoa cỏ, chim chóc, côn trùng… Sự đồng cảm ấy chân thành, tự nhiên hơn cả người nghệ sĩ. Trẻ em thường chú ý đến những điều mà người lớn không để tâm và khám phá ra những điều mà người lớn dễ dàng bỏ qua.
+ Bản chất của trẻ thơ chính là nghệ thuật.
+ Tuổi thơ thực sự là quãng thời gian đẹp đẽ nhất trong cuộc đời mỗi người.
Việc tác giả nhấn mạnh đến trẻ em và tuổi thơ nhằm khẳng định rằng nghệ thuật nhìn qua lăng kính của trẻ thơ là nghệ thuật chân thực và thuần khiết nhất. Tuổi thơ chính là giai đoạn con người dễ dàng cảm nhận vẻ đẹp của thế giới một cách tự nhiên và trọn vẹn nhất.
Câu 2 trang 81 sgk Văn lớp 10 KNTT tập 1
Tác giả không chỉ đề cập đến hội họa mà còn sử dụng danh xưng “họa sĩ” để chỉ chung những người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật nói chung.
Một số câu chứng minh:
+ Đoạn 2: “Bởi vậy, thế giới mà người nghệ sĩ nhìn thấy có thể coi là một thế giới bình đẳng, nơi họ dành sự đồng cảm và nhiệt thành cho tất cả mọi thứ xung quanh.”
+ Đoạn 3: “Vì thế, những nghệ sĩ vĩ đại cũng chính là những con người có nhân cách lớn lao.”
+ Đoạn 4: “Đây là cảnh giới ‘ta và vật hợp nhất’, nơi mọi vật đều được thu trọn vào tâm trí người nghệ sĩ.”
+ Đoạn 5: “Chỉ những người thực sự thông minh mới giữ vững lòng đồng cảm, dù chịu bao áp lực từ bên ngoài. Những người như thế chính là nghệ sĩ chân chính.”
Câu 3 trang 81 sgk KNTT Ngữ văn 10
Nội dung chính của từng đoạn:
+ Đoạn 1: Kể câu chuyện về cậu bé có tấm lòng đồng cảm với thế giới xung quanh.
+ Đoạn 2: So sánh cách nhìn nhận sự vật của nghệ sĩ với những người thuộc các ngành nghề khác.
+ Đoạn 3: Khẳng định sự đồng cảm là một phẩm chất quan trọng của nghệ sĩ.
+ Đoạn 4: Biểu hiện của sự đồng cảm trong quá trình sáng tạo nghệ thuật.
+ Đoạn 5: Trẻ em có mối liên hệ chặt chẽ với nghệ thuật qua bản chất hồn nhiên và nhạy cảm.
+ Đoạn 6: Vai trò của cảm xúc trong nghệ thuật và giá trị của việc đặt tâm hồn vào tác phẩm.
Mối liên kết giữa các phần:
+ Đoạn 1 đóng vai trò khơi gợi vấn đề, mở ra câu chuyện dẫn dắt người đọc.
+ Đoạn 2 đưa ra vấn đề trọng tâm là cách nhìn nghệ thuật từ nhiều góc độ.
+ Đoạn 3 nhấn mạnh vai trò của sự đồng cảm trong sáng tạo nghệ thuật, từ đó đoạn 4 phát triển sâu hơn bằng cách chỉ ra những biểu hiện cụ thể.
+ Đoạn 5 và 6 chứng minh rằng sự đồng cảm trong nghệ thuật được thể hiện rõ nét nhất ở thế giới trẻ thơ, nơi cảm xúc và nghệ thuật giao thoa một cách tự nhiên và chân thực.
Câu 4 trang 81 sgk Ngữ văn 10 Kết nối tri thức
Lập luận: Một người chỉ chăm chút vào kỹ thuật vẽ mà không có sự đồng cảm chân thành thì không thể trở thành một họa sĩ thực thụ. Nếu chỉ dừng lại ở kỹ thuật, họ cùng lắm cũng chỉ là một người thợ vẽ chứ không phải nghệ sĩ.
Dẫn chứng:
+ Khi vẽ trẻ em, họa sĩ cần đặt tâm hồn mình vào sự hồn nhiên, trong sáng của trẻ để khắc họa chúng một cách chân thực.
+ Khi miêu tả người ăn mày, họa sĩ phải cảm nhận được nỗi khổ đau và tuyệt vọng của họ thì mới có thể lột tả được thần thái và cảm xúc trên bức tranh.
Lập luận: Chính nhờ tấm lòng đồng cảm rộng lớn mà người họa sĩ không chỉ sáng tạo nghệ thuật mà còn có một đời sống tinh thần phong phú và giàu cảm xúc.
Dẫn chứng:
+ Nếu không có sự đồng điệu với tinh thần của người anh hùng, họa sĩ không thể khắc họa được khí chất và phong thái của anh hùng.
+ Nếu thiếu sự dịu dàng và nhạy cảm, họ sẽ không thể nắm bắt được vẻ đẹp của thiếu nữ và thể hiện được điều đó qua nét vẽ.
Câu 5 trang 81 sgk Ngữ văn lớp 10 KNTT tập 1
Điểm chung giữa trẻ em và nghệ sĩ chính là sự giàu lòng đồng cảm.
Tác giả bày tỏ sự trân trọng, khâm phục trẻ em vì nhận ra rằng “bản chất của trẻ thơ là nghệ thuật”. Trẻ nhỏ không chỉ biết đồng cảm với con người mà còn tự nhiên thấu hiểu cả thế giới xung quanh, từ động vật như chó mèo đến cây cỏ, chim cá hay những vật vô tri như búp bê. Chúng trò chuyện với vạn vật một cách hồn nhiên, thể hiện sự chân thành và vô tư mà đôi khi ngay cả nghệ sĩ cũng khó lòng có được.
Câu 6 trang 81 Ngữ văn lớp 10 KNTT tập 1
Nếu không có đoạn kể về cậu bé giúp tác giả sắp xếp đồ đạc trong phần đầu, người đọc sẽ khó nhận thấy mối liên hệ giữa trẻ em và nghệ thuật – một ý tưởng quan trọng trong văn bản. Câu chuyện ấy đóng vai trò khơi gợi, giúp người đọc nhận ra rằng trẻ em có tấm lòng đồng cảm sâu sắc và chính sự đồng cảm ấy làm nên tinh thần nghệ thuật. Vì thế, nếu thiếu phần mở đầu, bài viết sẽ kém đi sức hấp dẫn và thuyết phục.
Câu 7 trang 81 Văn 10 KNTT tập 1
Nhà thơ Xuân Diệu từng viết: “Hãy nhìn đời bằng đôi mắt xanh non.” Câu nói này thể hiện quan niệm sáng tạo nghệ thuật của ông. “Đôi mắt xanh non” tượng trưng cho cách nhìn đời tươi mới, chân thật, hồn nhiên và đầy sức sống. Qua đó, Xuân Diệu muốn nhấn mạnh rằng người nghệ sĩ khi sáng tạo phải luôn tìm tòi, đổi mới, không rập khuôn theo người khác hay chính mình, đồng thời phải giữ được cái nhìn chân thành nhất về nghệ thuật.
Kết nối đọc – viết
Sự đồng cảm tạo nên vẻ đẹp gắn kết của thế giới. Hãy viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) về chủ đề này.
Sự đồng cảm chính là cầu nối giúp con người thấu hiểu và gắn kết với nhau, tạo nên một thế giới hòa bình, yêu thương. Khi biết đặt mình vào hoàn cảnh của người khác, ta không chỉ chia sẻ niềm vui, nỗi buồn mà còn có thể giúp đỡ và động viên họ vượt qua khó khăn. Đồng cảm không chỉ tồn tại giữa con người mà còn mở rộng đến thiên nhiên, động vật, giúp ta sống có trách nhiệm hơn với môi trường. Một thế giới tràn đầy sự đồng cảm sẽ trở nên tốt đẹp, nơi mọi người sống chan hòa, yêu thương và đoàn kết. Vì vậy, hãy luôn mở lòng và lắng nghe, vì sự đồng cảm sẽ mang lại sức mạnh to lớn để kết nối và làm cho cuộc sống ý nghĩa hơn.
Việc soạn bài Yêu và đồng cảm lớp 10 không chỉ giúp ta khám phá ý nghĩa của tình yêu thương và sự đồng cảm mà còn rèn luyện cách nhìn nhận cuộc sống với tấm lòng bao dung hơn.
