Trong thần thoại Hy Lạp, câu chuyện về Prô-mê-tê và loài người không chỉ là một huyền thoại kỳ bí mà còn chứa đựng những thông điệp sâu sắc về con người và thiên nhiên. Hành động mang lửa về cho nhân loại của Prô mê tê thể hiện sự hy sinh lớn lao và tình yêu đối với con người. Hãy cùng tham khảo ngày soạn bài Prô-mê-tê và loài người lớp 10.
Trước khi đọc
Câu hỏi trang 15 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1
Mình đã từng nghe về thần thoại Hy Lạp và câu chuyện Prô-mê-tê và loài người. Prô-mê-tê là một vị thần Titan thông minh, đã đánh cắp lửa từ thần Zeus để trao cho loài người. Nhờ ngọn lửa này, con người có thể nấu ăn, sưởi ấm và phát triển nền văn minh. Tuy nhiên, hành động này khiến Zeus tức giận và trừng phạt Prô-mê-tê bằng cách xiềng xích ông vào vách đá, mỗi ngày một con đại bàng đến mổ gan ông.
Câu chuyện thể hiện tinh thần hi sinh vì loài người, đồng thời nói về sự trừng phạt của thần linh đối với những kẻ dám chống lại quyền uy. Nếu chưa biết câu chuyện, mình đoán Prô-mê-tê và loài người có thể liên quan đến một vị thần giúp đỡ con người hoặc giải thích nguồn gốc của một yếu tố quan trọng trong cuộc sống.
Đọc văn bản
1. Dự đoán: Theo bạn, thần Prô-mê-tê sẽ ban cho con người “vũ khí” gì?
Prô-mê-tê sẽ trao cho con người một món quà giúp họ có thể sinh sống và phát triển trên Trái Đất.
Đó là một công cụ vừa hữu ích vừa đầy sức mạnh, giúp con người vượt qua mọi thử thách và chế ngự thiên nhiên.
Nhờ món quà này, loài người có thể tồn tại, phát triển và không còn thua kém các loài khác.
2. Tưởng tượng: Qua những việc thần Prô-mê-tê đã làm, bạn hình dung thế nào về nhân vật này?
Prô-mê-tê là vị thần thông thái, giàu lòng nhân ái và luôn lo lắng cho con người.
Ông không chỉ tài giỏi mà còn đầy lòng vị tha, sẵn sàng hy sinh vì lợi ích của loài người.
3. Suy luận
“Và từ đó dẫu mong manh và bấy yếu
Giống loài người đã có ngọn lửa của Prô-mê-tê
Ngọn lửa thiêng dạy cho họ biết bao nghề.”
Câu hỏi: Đây là lời của ai? Lời này có ý nghĩa gì?
Trả lời:
Đây có thể là lời của tác giả nhằm ca ngợi công lao của thần Prô-mê-tê và nhấn mạnh tầm quan trọng của ngọn lửa trong cuộc sống con người.
Đoạn thơ cũng phản ánh sự yếu đuối ban đầu của loài người, nhưng nhờ có ngọn lửa, họ đã học hỏi, sáng tạo và làm chủ cuộc sống.
Sau khi đọc
Câu 1 trang 17 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1
| Hình dung trước khi đọc bài | Hình dung sau khi đọc bài |
| – Trước đó, các vị thần trong trí tưởng tượng của tôi là những người vô cùng quyền năng, to lớn, mạnh mẽ và dữ tợn.
– Hình dung về vị thần xa lạ và khác xa với con người. |
– Nhưng sau khi đọc Prô-mê-tê và loài người , tôi mới biết được thần linh cũng có thể đãng trí, sai lầm hay “đần độn’ như Ê-pi-mê-tê hay có lòng tốt với con người, vui vẻ và gần gũi như Prô-mê-tê.
– Hình dung về vị thần gần gũi hơn. |
Câu 2 trang 17 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1
Tóm tắt quá trình tạo nên con người và thế giới muôn loài:
Ban đầu, thế gian chỉ có các vị thần, khung cảnh vô cùng vắng lặng. Để mang lại sự sống cho trần thế, hai vị thần Ê-pi-mê-tê và Prô-mê-tê quyết định tạo ra muôn loài. Ê-pi-mê-tê đảm nhận việc tạo ra các loài vật, ban cho chúng những đặc điểm giúp chúng sinh tồn như vũ khí phòng thân, tốc độ, sức mạnh… Tuy nhiên, ông lại quên mất con người.
Khi Prô-mê-tê kiểm tra lại, ông đã quyết định tạo ra loài người theo hình dáng của các vị thần, đi bằng hai chân để đôi tay có thể lao động. Nhưng con người vẫn yếu ớt so với các loài vật khác, vì thế Prô-mê-tê đã đánh cắp lửa từ cỗ xe của thần mặt trời Hê-li-ôx và trao cho họ. Ngọn lửa ấy giúp con người xua tan bóng tối, chống chọi với giá lạnh và muông thú, đồng thời cũng là nền tảng cho sự phát triển của văn minh nhân loại.
Nhận xét:
- Cốt truyện hấp dẫn, có sự kết hợp giữa yếu tố kỳ ảo và hiện thực.
- Nhân vật được xây dựng rõ nét, trong đó Prô-mê-tê hiện lên là một vị thần nhân hậu, luôn lo nghĩ cho con người.
- Nhân vật Ê-pi-mê-tê dù không phải trung tâm nhưng vẫn có cá tính riêng, góp phần làm cho câu chuyện thêm sinh động.
Câu 3 trang 17 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1
Câu chuyện kể về quá trình loài người được tạo ra và được ban cho những khả năng đặc biệt, nhờ sự giúp đỡ của thần Prô-mê-tê. Ngài không chỉ nhào nặn con người theo hình dáng của các vị thần mà còn trao cho họ ngọn lửa – biểu tượng của tri thức và văn minh.
Qua câu chuyện, người xưa muốn lý giải nguồn gốc của nhân loại và thế giới theo góc nhìn thần thoại, đồng thời thể hiện sự tôn kính đối với Prô-mê-tê – vị thần đã hy sinh vì loài người.
Truyện cũng phản ánh khát vọng tìm hiểu thế giới, đề cao tinh thần sáng tạo và lòng biết ơn đối với những bậc tiền nhân đã mang lại văn minh cho nhân loại.
Câu 4 trang 17 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1
Người Hy Lạp cổ đại giải thích nguồn gốc loài người và vạn vật thông qua các vị thần, phản ánh tín ngưỡng và thế giới quan của họ.
Những câu chuyện thần thoại không chỉ là lời giải thích về sự hình thành thế giới mà còn thể hiện niềm tin vào sức mạnh siêu nhiên và sự bảo hộ của thần linh.
Đến nay, những vị thần trong thần thoại Hy Lạp vẫn được lưu truyền rộng rãi, thể hiện sự tôn kính và ngưỡng mộ của con người đối với những huyền thoại cổ xưa.
Câu 5 trang 17 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1
Truyện mang đặc trưng của thần thoại với những yếu tố hoang đường, kỳ ảo, giải thích sự ra đời của loài người và thế giới thông qua vai trò của các vị thần.
Nhân vật chính là các vị thần có quyền năng siêu nhiên như Prô-mê-tê, Ê-pi-mê-tê, U-ra-nôx, Gai-a, thần mặt trời Hê-li-ôx,…
Truyện chứa đựng nhiều chi tiết kỳ diệu như việc Prô-mê-tê nhào nặn con người từ đất, trao cho họ ngọn lửa lấy từ cỗ xe mặt trời, thể hiện sự can thiệp của thần linh vào đời sống con người.
Câu 6 trang 17 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1
Điểm giống nhau:
- Cả hai đều là truyện thần thoại.
- Đều giải thích nguồn gốc hình thành thế giới và loài người theo quan niệm dân gian.
- Nhân vật trung tâm của truyện là các vị thần, thể hiện vai trò sáng tạo vạn vật.
Điểm khác nhau:
| Thần Trụ Trời | Prô-mê-tê và loài người |
| Thuộc thần thoại Việt Nam. | Thuộc thần thoại Hy Lạp. |
| Giải thích quá trình hình thành trời và đất do thần Trụ Trời tạo dựng. | Giải thích sự ra đời của con người và những khả năng đặc biệt họ được ban tặng. |
Qua bài Soạn bài Prô mê tê và loài người lớp 10, chúng ta nhận thấy tác phẩm không chỉ kể lại câu chuyện về sự dũng cảm và khát vọng của Prô mê tê, mà còn phản ánh những triết lý sâu sắc về con người, sự sáng tạo và trách nhiệm đối với xã hội. Câu chuyện là một lời nhắc nhở về giá trị của trí tuệ và lòng nhân ái trong hành trình phát triển nhân loại.
